Đề xuất cơ chế giá điện mới công bằng hơn, liệu có áp dụng từ 2025?

- Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) đã trình Bộ Công Thương Đề án áp dụng hệ thống giá điện hai thành phần và dự kiến bắt đầu từ 1/1/2025.

- Cơ chế mới này nhằm giảm bù chéo và tối ưu hóa chi phí đầu tư cho hệ thống điện, đồng thời tác động trực tiếp đến các nhóm khách hàng sử dụng điện.

- Các điều chỉnh này có thể gây ra những phản ứng trái chiều trong dư luận, do đó cần truyền thông hiệu quả để tạo sự đồng thuận.

Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) vừa trình Bộ Công Thương Đề án áp dụng hệ thống giá điện hai thành phần, dự kiến có hiệu lực từ ngày 1 tháng 1 năm 2025. Theo đó, EVN cho biết, đơn vị tư vấn cho rằng phương án lý tưởng nhất để áp dụng cơ chế giá điện hai thành phần là từ ngày 1/1/2025, nếu giai đoạn thử nghiệm được triển khai và kết thúc như dự kiến.

Đối tượng được hướng đến trước mắt là các khách hàng sử dụng điện cho mục đích sản xuất mua trực tiếp từ EVN (khách hàng sản xuất) bao gồm: tại cấp cao áp (từ 110 kV trở lên), trung áp (từ 6 kV đến dưới 110 kV), hạ áp (dưới 6 kV).

Theo quy định tại Nghị định số 137/2013/NĐ-CP, Quyết định số 28/2014/QĐ-TTg về việc áp dụng giá điện hai thành phần, lộ trình thực hiện và đối tượng áp dụng cần được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt và Bộ Công Thương hướng dẫn.

Đề xuất này nhằm cải thiện cơ chế giá điện hiện tại, giảm việc bù chéo giữa các khách hàng và tối ưu hóa chi phí đầu tư của hệ thống điện. EVN nhận thấy cơ chế mới sẽ giúp tránh tình trạng khách hàng đăng ký công suất lớn nhưng không sử dụng, gây lãng phí nguồn lực. Giá công suất và giá điện năng sẽ được điều chỉnh theo tỷ lệ điều chỉnh giá bán lẻ điện bình quân, nằm trong phạm vi ± 2% (tương tự như tại Quyết định số 28/2014/QĐ-TTg).

Việc cải cách này diễn ra trong bối cảnh Việt Nam đang chuyển đổi sang cơ chế thị trường điện, và việc áp dụng giá điện hai thành phần có thể gây ra những phản ứng trái chiều từ dư luận. Do đó, EVN nhấn mạnh cần có truyền thông hợp lý để tạo sự đồng thuận và hiểu biết đúng đắn về bản chất của sự thay đổi này.

Hiện tại, Việt Nam vẫn đang áp dụng biểu giá điện một thành phần, trong khi nhiều nước trên thế giới đã triển khai hệ thống giá điện hai thành phần. Ông Nguyễn Minh Đức từ Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam nhận định rằng cơ chế mới sẽ linh hoạt hơn trong việc điều chỉnh giá, phù hợp với sự biến đổi của chi phí điện năng và đầu tư.