Việt Nam chuẩn bị kịch bản cho thương chiến thế giới

Investing.com -- Vào ngày 5/2, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã kêu gọi các lãnh đạo và cơ quan chính phủ chuẩn bị đối phó với khả năng xảy ra chiến tranh thương mại toàn cầu có thể tác động đến xuất khẩu, theo thông tin từ trang tin chính thức của chính phủ.

Phát biểu tại một phiên họp chính phủ ở Hà Nội, Thủ tướng nhấn mạnh việc phải chuẩn bị cho tình huống chiến tranh thương mại, điều này có thể làm gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu và thu hẹp thị trường xuất khẩu của Việt Nam. Thủ tướng cho rằng Việt Nam cần cân nhắc các kịch bản tiềm ẩn và có những giải pháp ứng phó nhanh chóng, hiệu quả, đồng thời không để bị thụ động hay bỏ lỡ cơ hội tăng trưởng.

Thủ tướng Chính cũng khuyến nghị cần thúc đẩy các động lực tăng trưởng truyền thống, khám phá các động lực mới, mở rộng thị trường và đa dạng hóa sản phẩm; đặc biệt chú ý đến các thị trường Trung Đông và Nam Mỹ, mà Việt Nam cần tập trung trong tương lai.

Những phát biểu này được đưa ra trong bối cảnh Mỹ công bố dữ liệu cho thấy thặng dư thương mại của Việt Nam với Mỹ đã đạt mức kỷ lục trong năm 2024. Điều này làm gia tăng nguy cơ Việt Nam bị Mỹ áp thuế quan để cân bằng thương mại, đặc biệt khi Việt Nam có mức thặng dư thương mại cao, chỉ sau Trung Quốc, EU và Mexico.

Trong bối cảnh Mỹ vừa áp đặt mức thuế bổ sung 10% lên các sản phẩm nhập khẩu từ Trung Quốc vào ngày 4/2, và đe dọa áp thuế lên EU, Việt Nam được cho là có thể trở thành mục tiêu tiếp theo. Thặng dư thương mại của Việt Nam với Mỹ đã đạt hơn 123 tỷ đô la trong năm 2024, tăng gần 20% so với năm trước.

Việt Nam đặt mục tiêu tăng trưởng GDP 8% cho năm 2025, tuy nhiên, mục tiêu này có thể bị ảnh hưởng nếu Mỹ tiếp tục áp thuế quan cao hơn đối với hàng hóa Việt Nam. Mỹ hiện là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam, chiếm gần 30% tổng doanh thu xuất khẩu.

Các chuyên gia cho rằng, nếu thuế quan cao hơn được áp dụng, sức cạnh tranh của các ngành chủ lực của Việt Nam, như dệt may, giày dép và đồ điện tử sẽ bị ảnh hưởng. Việt Nam xuất khẩu khoảng 35 tỷ đô la hàng dệt may và giày dép sang Mỹ mỗi năm, và nếu thuế quan tăng 10-25%, các sản phẩm Việt Nam sẽ gặp khó khăn trong việc cạnh tranh với hàng hóa từ Bangladesh và Ấn Độ.

Ngoài ra, các doanh nghiệp FDI như Samsung, Nike (NYSE:NKE) và Foxconn có thể di dời sản xuất ra khỏi Việt Nam để tránh thuế quan, tương tự như sự dịch chuyển từ Trung Quốc sang Việt Nam và các nước Đông Nam Á trong cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung trước đây. Điều này có thể gây ảnh hưởng lớn đến đầu tư nước ngoài và tình hình việc làm tại Việt Nam.

Chính phủ đã nhiều lần cam kết sẽ tìm cách đàm phán với Washington về vấn đề thương mại, bao gồm việc thúc đẩy nhập khẩu khí đốt LNG, máy bay, thiết bị an ninh và chip AI từ Mỹ, cũng như giảm thuế đối với sản phẩm nông sản của Mỹ.