Nguy cơ phá sản hàng loạt dự án điện gió, điện mặt trời ở Việt Nam

Investing.com -- Việt Nam có thể phải đối mặt với làn sóng phá sản của các nhà sản xuất điện gió và điện mặt trời nếu Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) tiếp tục triển khai kế hoạch điều chỉnh giá điện tái tạo, theo Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) trong lá thư gửi Quốc hội vào ngày 24/3, theo Bloomberg.

Trong dự thảo mới nhất về cơ chế điều chỉnh giá bán lẻ điện bình quân gửi Bộ Tư pháp thẩm định, Bộ Công Thương đề xuất rút ngắn thời gian điều chỉnh giá bán lẻ điện bình quân từ 3 tháng xuống còn 2 tháng, khi chi phí sản xuất điện biến động từ 2% trở lên, thay vì 3% như quy định hiện tại.

Trước đó, Công ty Mua bán Điện (EPTC) thuộc EVN đã tổ chức cuộc gặp với 80 doanh nghiệp là nhà đầu tư của các dự án điện gió và điện mặt trời, sau khi nhóm này gửi đơn kiến nghị khẩn cấp tới Chính phủ về việc bị hồi tố giá điện, không được hưởng mức giá ưu đãi (FIT (HM:FIT)). Trong buổi đối thoại, EVN-EPTC đề xuất tạm thời áp dụng giá điện theo Quyết định FIT2 (7,09 US cent/kWh) đối với các dự án có ngày nghiệm thu sau khi Quyết định FIT1 (9,35 US cent/kWh) hết hiệu lực. Tuy nhiên, các nhà đầu tư cho rằng đề xuất này vi phạm hợp đồng mua bán điện (PPA), vì việc không có chứng nhận nghiệm thu hoàn thành (CCA) không phải là lỗi của doanh nghiệp.

VCCI cảnh báo rằng việc EVN điều chỉnh giá điện mới có thể khiến 173 dự án điện mặt trời và điện gió mất khả năng thanh toán, dẫn đến khả năng phá sản hàng loạt. Theo VCCI, các công ty điện này đã đầu tư tổng cộng 15 tỷ USD vào Việt Nam, và nếu giá điện bị điều chỉnh, các nhà đầu tư có thể gặp khó khăn trong việc tạo ra đủ dòng tiền để trả nợ, gây ra nợ xấu lên tới 200.000 tỷ đồng (7,8 tỷ USD) trong hệ thống tài chính quốc gia.

VCCI cũng chỉ ra rằng việc thay đổi chính sách giá có thể khiến việc thu hút các khoản đầu tư trong tương lai vào năng lượng tái tạo gặp rủi ro, bởi các nhà đầu tư sẽ lo ngại về sự ổn định của khung pháp lý tại Việt Nam. Các nhà đầu tư khẳng định rằng việc thay đổi mức giá sẽ làm suy yếu niềm tin vào Việt Nam, quốc gia hiện đang có kế hoạch mở rộng mạnh mẽ công suất năng lượng tái tạo trong những năm tới.

Cụ thể, theo dự thảo quy hoạch điện sửa đổi, vào năm 2030, tổng công suất lắp đặt từ các trang trại điện gió và điện mặt trời dự kiến vượt quá 56 gigawatt (GW), chiếm gần một phần ba tổng công suất phát điện của Việt Nam, bao gồm cả các nguồn năng lượng hóa thạch. Trong số các dự án có thể bị ảnh hưởng bởi việc thay đổi chính sách, ước tính có khoảng 4 GW công suất do các nhà đầu tư nước ngoài tài trợ, với tổng giá trị lên đến 4 tỷ USD.